Enw’r Gorchymyn hwn yw Gorchymyn Senedd Cymru (Anghymhwyso) 2025.
The Senedd Cymru (Disqualification) Order 2025
This Order, made by the King in Council under powers granted by the Government of Wales Act 2006, officially names itself the Welsh Parliament (Disqualification) Order 2025 and revokes the previous 2020 Order, although the 2020 Order remains effective for any Senedd election polling before April 6, 2026.
The primary function of the 2025 Order is to designate specific public offices listed in the Schedule whose holders are disqualified from being elected or remaining as a Member of the Senedd (MS), with the disqualification commencing its full effect for elections held on or after April 6, 2026.
Arguments For
Provides clarity and modernization of the disqualification rules for Senedd membership by updating the list of incompatible public offices.
Ensures elected representatives can focus on their Senedd duties without conflicts of interest arising from holding specific, designated public posts.
Implements necessary updates to align disqualification provisions with current governmental and public sector structures in Wales established since the last order.
Establishes a clear cut-off date (April 6, 2026) for the commencement of disqualification provisions related to elections, ensuring continuity for the immediate future.
Arguments Against
The detailed nature of the schedule, listing numerous bodies and specific office holders, creates a rigid framework that may require frequent future amendments as public bodies evolve.
Restricts the pool of potential candidates by excluding individuals holding valuable expertise in specific Welsh public bodies, potentially limiting the diversity of experience in the Senedd.
The provision that disqualification only takes effect for elections held on or after April 6, 2026, creates a transitional period where roles held before that date might continue unaffected, potentially causing confusion.
Yn y Llys ym Mhalas Buckingham, ar y 12fed dydd o Dachwedd 2025
Yn bresennol,
Ei Ardderchocaf Fawrhydi’r Brenin yn y Cyfrin Gyngor
This section establishes the formal setting where the Order was made: in Council at Buckingham Palace on November 12, 2025.
It confirms the presence of His Majesty the King in Privy Council, indicating the source of authority for making the secondary legislation.
This clause confirms the procedural requirement for the Order was met.
It states that a draft of this Order was presented to the Senedd and was approved by a resolution.
This action was taken in accordance with Section 16(6) of the Government of Wales Act 2006.
Gan hynny, mae’n bleser gan Ei Fawrhydi, yn unol ag adrannau 16(1)(b) a (5), a 157(1) a (2) o’r Ddeddf honno, yn ôl cyngor a chyda chyngor Ei Gyfrin Gyngor, orchymyn fel a ganlyn.
This sentence formally enacts the law.
It states that His Majesty is pleased, acting by the advice of and with the counsel of His Privy Council, to make the following Order.
This is done under the authority granted by specific sections of the relevant Act: 16(1)(b), 16(5), and 157(1) and (2) of the Government of Wales Act 2006.
Enwi a dod i rym1.
(1)
(2)
Daw i rym ar 13eg Tachwedd 2025 ond nid yw erthyglau 2 a 3 ond yn cael effaith at ddibenion etholiad i Senedd Cymru pan gynhelir y pôl ar neu ar ôl 6ed Ebrill 2026.
Article 1 names the legislation and sets its commencement.
The Order is officially named the Welsh Parliament (Disqualification) Order 2025.
It comes into force on November 13, 2025.
However, Articles 2 (which lists disqualifying offices) and 3 (which revokes previous legislation) only become effective concerning Senedd elections where the poll takes place on or after April 6, 2026.
Dynodi swyddi sy’n anghymhwyso2.
(1)
Mae’r swyddi a ddisgrifir yn yr Atodlen wedi eu dynodi’n swyddi a ddelir gan person, neu bersonau, sy’n anghymhwyso’r person hwnnw, neu’r personau hynny, rhag bod yn Aelod o’r Senedd.
(2)
Yn yr erthygl hon, mae i “swyddi” yr un ystyr ag a roddir i “offices” yn adran 16(5) o Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006.
Article 2 designates which roles constitute disqualification.
It states that the posts listed in the Schedule are designated as positions whose holders are disqualified from being a Member of the Senedd (MS).
It clarifies that for this article, the term 'swyddi' (offices) carries the same meaning as defined in Section 16(5) of the Government of Wales Act 2006.
Dirymu3.
Article 3 addresses the repeal of older legislation.
The Welsh Parliament (Disqualification) Order 2020 is revoked by this new Order.
Crucially, Article 1(2) clarifies that although the 2020 Order is revoked, it remains effective for any Senedd election polling before April 6, 2026.
This concluding section records the signature aspect, showing Richard Tilbrook acts as the Clerk of the Privy Council.
This indicates the official certification of the document by the administrative head of the Privy Council proceedings.
YR ATODLENSwyddi sy’n anghymhwyso personau rhag bod yn Aelod o’r Senedd
Cyrff y mae swyddi sy’n anghymhwyso mewn cysylltiad â hwy | Y swyddi sy’n anghymhwyso |
|---|---|
Amgueddfa Genedlaethol Cymru (rhif yr elusen: 525774) | Yr Ymddiriedolwyr a benodwyd gan Weinidogion Cymru yn unol ag erthygl 3 o’i Siarter Atodol a roddwyd ar 19eg Medi 2006 |
Yr Archwilydd Achosion Annibynnol dros yr Adran Gwaith a Phensiynau | Yr holl aelodau |
Yr Asiantaeth Safonau Bwyd | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 2(1) a (2), neu
adran 3(1) a (4), o Ddeddf Safonau Bwyd 19993 |
Awdurdod Cyllid Cymru | Y Cadeirydd ac aelodau Anweithredol eraill a benodwyd
o dan adran 3(1)(a) neu (b) o Ddeddf Casglu a Rheoli Trethi (Cymru)
20164 |
Yr Awdurdod Cystadleuaeth a Marchnadoedd | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 25(4) o Ddeddf
Menter a Diwygio Rheoleiddio 20135 a
pharagraff 1(1) o Atodlen 4 iddi |
Yr Awdurdod Ffrwythlondeb ac Embryoleg Dynol | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 5(2) o Ddeddf
Ffrwythlondeb ac Embryoleg Dynol 19906 |
Yr Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 10(2) o Ddeddf
Iechyd a Diogelwch yn y Gwaith etc. 19747 a
pharagraff 1 o Atodlen 2 iddi |
Awdurdod Heddlu Trafnidiaeth Prydain | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 18(2) o Ddeddf
Diogelwch y Rheilffyrdd a Thrafnidiaeth 20038 a
pharagraff 1 o Atodlen 4 iddi |
Awdurdod Iechyd Arbennig sy’n cyflawni swyddogaethau yn rhannol neu’n gyfan gwbl mewn cysylltiad â Chymru, ac a sefydlwyd gan Weinidogion Cymru o dan adran 22(1) o Ddeddf y Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Cymru) 20069, neu gan yr Ysgrifennydd Gwladol o dan adran 28(1) o Ddeddf y Gwasanaeth Iechyd Gwladol 200610 | Y Cadeirydd, yr aelodau cyswllt a’r aelodau nad ydynt yn swyddogion, heblaw aelod sydd hefyd yn gyflogai i’r Awdurdod |
Awdurdod lleol yng Nghymru | Person sy’n dal swydd o dan gyfyngiadau gwleidyddol, o fewn ystyr Rhan 1 o Ddeddf Llywodraeth Leol a Thai 1989 |
Awdurdod y Marchnadoedd Nwy a Thrydan | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 1(4) o Ddeddf
Cyfleustodau 200011 a
pharagraff 1(1) o Atodlen 1 iddi |
Yr Awdurdod Meinweoedd Dynol | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 13(2) o Ddeddf
Meinweoedd Dynol 200412 a
pharagraff 1(1) o Atodlen 1 iddi |
Yr Awdurdod Monitro Annibynnol ar gyfer Cytundebau Hawliau Dinasyddion | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 15(3) o Ddeddf
yr Undeb Ewropeaidd (Y Cytundeb Ymadael) 202013 a
pharagraff 1 o Atodlen 2 iddi |
Awdurdod Parc Cenedlaethol ar gyfer Parc Cenedlaethol yng Nghymru | |
Yr Awdurdod Rheoleiddio Gwasanaethau Dŵr | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 1A(3) o Ddeddf
y Diwydiant Dŵr 199116 a
pharagraff 1(1) o Atodlen 1A iddi |
Yr Awdurdod Safonau Proffesiynol ar gyfer Iechyd a Gofal Cymdeithasol | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 25(4) o Ddeddf
Diwygio’r Gwasanaeth Iechyd Gwladol a Phroffesiynau Gofal Iechyd
200217 a pharagraff 4 o Atodlen 7 iddi |
Awdurdod Twristiaeth Prydain | Yr aelod a benodwyd gan Weinidogion Cymru o dan adran
1(2)(b) o Ddeddf Datblygu Twristiaeth 196918 |
Yr Awdurdod Ymddygiad Ariannol | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 1A(4) o Ddeddf
Gwasanaethau Ariannol a Marchnadoedd 200019 a
pharagraff 2(2) o Atodlen 1ZA iddi |
Bwrdd y Canolwyr Meddygol | Yr holl aelodau a benodwyd gan Weinidogion Cymru, neu
yn unol â threfniadau a wnaed ganddynt, o dan reoliad 166(3) o Reoliadau Cynllun
Pensiwn y Diffoddwyr Tân (Cymru) 201520 |
Y Bwrdd Cynghori ar y Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol | Y Cadeirydd a’r Dirprwy Gadeirydd a benodwyd yn unol
ag adran 7(1) o Ddeddf Pensiynau’r Gwasanaethau Cyhoeddus 201321 |
Bwrdd Cynghori Cynllun Pensiwn Diffoddwyr Tân Cymru | |
Bwrdd Cynghorol Cymru ar Ddatblygu Diwydiannol | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 13(2) o Ddeddf
Awdurdod Datblygu Cymru 197524 |
Bwrdd y Gorfforaeth Ddarlledu Brydeinig | Yr holl aelodau a benodwyd yn unol ag erthyglau 22 i 26 o’i Siarter Frenhinol a roddwyd ar 1af Ionawr 2017 |
Bwrdd Iechyd Lleol ar gyfer ardal yng Nghymru | Y cadeirydd, yr is-gadeirydd a’r aelodau nad ydynt yn
swyddogion a benodwyd o dan reoliad 4(1) o Reoliadau Byrddau Iechyd Lleol
(Cyfansoddiad, Aelodaeth a Gweithdrefnau) (Cymru) 200925, a’r
aelodau cyswllt a benodwyd o dan reoliad 4(3) a (4) o’r Rheoliadau hynny |
Y Bwrdd Rheoli Etholiadol | Aelodau sy’n swyddogion etholiadau, neu’n
gyn-swyddogion etholiadau, fel y’u diffinnir o dan adran 20F(1)(c) o Ddeddf
Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru etc. 201326 |
Y Bwrdd Ystadegau a sefydlwyd gan adran 1 o Ddeddf
Ystadegau a’r Gwasanaeth Cofrestru 200727 | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 3(1) o Ddeddf Ystadegau a’r Gwasanaeth Cofrestru 2007 |
Y Comisiwn Addysg Drydyddol ac Ymchwil a sefydlwyd o
dan adran 1 o Ddeddf Addysg Drydyddol ac Ymchwil (Cymru) 202228 | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 1(2) o Ddeddf Addysg Drydyddol ac Ymchwil (Cymru) 2022 a pharagraff 2(1) o Atodlen 1 iddi, heblaw aelod sydd hefyd yn gyflogai i’r Comisiwn |
Comisiwn Brenhinol Henebion Cymru | Y Comisiynwyr a benodwyd yn unol â’i Warant Frenhinol a roddwyd ar 12fed Gorffennaf 2000 |
Y Comisiwn Ffiniau i Gymru | Y Comisiynwyr a’r Ysgrifennydd a benodwyd o dan
baragraffau 2 a 7 o Atodlen 1 i Ddeddf Etholaethau Seneddol 198629 |
Comisiwn y Gyfraith | Y Comisiynwyr ac aelodau Anweithredol y Bwrdd a benodwyd o dan adran 1(1) o Ddeddf Comisiynau’r Gyfraith 196530 |
Y Comisiwn Penodiadau Barnwrol | Y Comisiynwyr a benodwyd o dan adran 61(2) o Ddeddf Diwygio Cyfansoddiadol 200531 a
pharagraff 1 o Atodlen 12 iddi |
Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol | Y Panel Cynghori a benodwyd o dan adran 26(2) o Ddeddf
Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 201532 |
Comisiynydd Cyn-filwyr Cymru | Comisiynydd Cyn-filwyr Cymru |
Y Comisiynydd Gwybodaeth | Y Comisiynydd Gwybodaeth a benodwyd o dan adran 114(2)
o Ddeddf Diogelu Data 201833 a
pharagraff 2(1) o Atodlen 12 iddi |
Comisiynydd Heddlu a Throseddu | Y Comisiynydd Heddlu a Throseddu fel y’i sefydlwyd gan
adran 1 o Ddeddf Diwygio’r Heddlu a Chyfrifoldeb Cymdeithasol 201134, ac
unrhyw Ddirprwy a benodwyd gan y Comisiynydd o dan adran 18(1) o’r Ddeddf
honno |
Comisiynydd y Lluoedd Arfog fel y’i sefydlwyd gan
adran 365AA o Ddeddf y Lluoedd Arfog 200635 | Comisiynydd y Lluoedd Arfog a benodwyd o dan adran 365AA o Ddeddf Comisiynydd y Lluoedd Arfog 2006 |
Corff Adnoddau Naturiol Cymru a adwaenir fel Cyfoeth Naturiol Cymru | Y Prif Weithredwr, y Cadeirydd a’r aelodau a benodwyd
o dan erthygl 3(2) o Orchymyn Corff Adnoddau Naturiol Cymru (Sefydlu)
201236 a pharagraff 2 o’r Atodlen iddo |
Corff Llais y Dinesydd | Aelodau Anweithredol a benodwyd o dan adran 12(2) o
Ddeddf Iechyd a Gofal Cymdeithasol (Ansawdd ac Ymgysylltu) (Cymru)
202037 a pharagraff 2(1)(a) i (c) o Atodlen 1 iddi |
Corfforaeth Deledu Channel Four | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 23(2) o Ddeddf
Darlledu 199038 |
Corfforaeth yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol dros Gynilion Cyflogaeth | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 75(5) o Ddeddf
Pensiynau 200839 a
pharagraff 1 o Atodlen 1 iddi |
Y Cwmni Benthyciadau i Fyfyrwyr (sef Student Loans Company Limited (rhif y cwmni 02401034)) | Y Cadeirydd a’r Prif Weithredwr |
Y Cyd-bwyllgor Cadwraeth Natur | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 31(b) o Ddeddf
yr Amgylchedd Naturiol a Chymunedau Gwledig 200640 a
pharagraff 1 o Atodlen 4 iddi |
Cyd-bwyllgor Comisiynu Gwasanaeth Iechyd Gwladol Cymru | Y Cadeirydd, yr aelod cyswllt a’r aelodau nad ydynt yn
swyddogion, a adwaenir fel aelodau lleyg, a benodwyd gan Weinidogion Cymru o dan
reoliad 3(1)(b), (c) a 3(2) o Reoliadau Cyd-bwyllgor Comisiynu Gwasanaeth Iechyd
Gwladol (Cymru) 202441 |
Cyd-bwyllgorau Corfforedig | Holl aelodau pwyllgor a sefydlwyd o dan adran 72, neu
adran 74, o Ddeddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 202142 |
Cynghorau Cymuned | Swyddog cyflogedig a chanddo gyfrifoldeb, at ddibenion
adran 151 o Ddeddf Llywodraeth Leol 197243, am
weinyddu materion ariannol y cyngor cymuned, a pherson sy’n dal swydd â thâl
sydd wedi ei phennu am y tro gan y cyngor cymuned yn y rhestr a gynhelir yn unol
ag adran 2(2) o Ddeddf Llywodraeth Leol a Thai 198944, ac
unrhyw gyfarwyddydau o dan adran 3 o’r Ddeddf honno |
Cyngor Celfyddydau Cymru | Yr holl aelodau a benodwyd yn unol ag erthygl 4(2) o’i Siarter Frenhinol, a roddwyd ar 30ain Mawrth 1994 |
Cyngor Chwaraeon Cymru a adwaenir fel Chwaraeon Cymru | Yr holl aelodau a benodwyd yn unol ag erthygl 1(1) o’i Siarter Frenhinol a roddwyd ar 4ydd Chwefror 1972 |
Y Cyngor Defnyddwyr Dŵr | Holl aelodau’r Cyngor a phob pwyllgor rhanbarthol o’r
Cyngor a sefydlwyd o dan adran 27A o Ddeddf y Diwydiant Dŵr 199145 |
Cyngor y Gweithlu Addysg | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 2(2) o Ddeddf
Addysg (Cymru) 201446 a
pharagraff 3(1) o Atodlen 1 iddi |
Cyngor Partneriaeth y Gymraeg | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 149(2) o Fesur
y Gymraeg (Cymru) 201147 |
Y Cyngor Prydeinig (sef British Council (rhif y cwmni RC000060)) | Y Cadeirydd a’r Prif Weithredwr a benodwyd yn unol ag Is-ddeddf 4, neu erthygl 14, o’i Siarter Frenhinol Atodol a roddwyd ar 26ain Tachwedd 1993 |
Cymwysterau Cymru fel y’i sefydlwyd gan adran 2 o
Ddeddf Cymwysterau Cymru 201548 | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 2 o Ddeddf Cymwysterau Cymru 2015 a pharagraff 2 o Atodlen 1 iddi |
Development Bank of Wales Public Limited Company (rhif y cwmni: 04055414) ac unrhyw gwmni neu unrhyw is-gwmni sydd o dan berchnogaeth lwyr Development Bank of Wales Public Limited Company (rhif y cwmni: 04055414) | Yr holl Gyfarwyddwyr |
Dyfarnwr Annibynnol Awdurdodau Lleol Cymru | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 75(5) o Ddeddf
Llywodraeth Leol 200049 |
Gofal Cymdeithasol Cymru | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 67(4) o Ddeddf
Rheoleiddio ac Arolygu Gofal Cymdeithasol (Cymru) 201650 a
pharagraff 2(1) o Atodlen 2 iddi |
Y Gronfa Diogelu Pensiynau | Yr holl aelodau o’r Bwrdd a benodwyd o dan adran 108 o
Ddeddf Pensiynau 200451, a’r
Ombwdsmon ar gyfer Bwrdd y Gronfa Diogelu Pensiynau a benodwyd o dan adran 209
o’r Ddeddf honno, ac unrhyw ddirprwy i’r Ombwdsmon hwnnw a benodwyd o dan adran
210 o’r Ddeddf honno |
Y Gronfa Loteri Fawr | Yr holl aelodau a benodwyd o dan baragraff 1 o Atodlen
4A i Ddeddf y Loteri Genedlaethol etc. 199352, neu
holl aelodau pwyllgor a sefydlwyd o dan baragraff 7(1)(b) o’r Atodlen honno |
Y Gwasanaeth Arian a Phensiynau | Y Cyfarwyddwyr a benodwyd o dan adran 1(2) o Ddeddf
Cyfarwyddyd Ariannol a Hawliadau 201853 a
pharagraff 2(1)(b) o Atodlen 1 iddi |
Y Gwasanaeth Cynghori, Cymodi a Chyflafareddu | Holl aelodau’r Cyngor a benodwyd o dan adran 248(1) o
Ddeddf yr Undebau Llafur a Chysylltiadau Llafur (Cydgrynhoi) 199254 |
Y Gwasanaeth Tân ac Achub | Arolygydd neu Arolygydd Cynorthwyol a benodwyd o dan
adran 28 o Ddeddf y Gwasanaethau Tân ac Achub 200455 |
Y Gweinyddwr Annibynnol Cwynion Dŵr Daear | Y Gweinyddwr Annibynnol Cwynion Dŵr Daear a benodwyd o
dan adran 21 o Ddeddf Morglawdd Bae Caerdydd 199356 a
pharagraff 27 o Atodlen 7 iddi |
Hybu Cig Cymru (Rhif y cwmni: 4635113) | Yr holl aelodau |
Llyfrgell Genedlaethol Cymru (rhif yr elusen: 525775) | Yr Ymddiriedolwyr a benodwyd gan Weinidogion Cymru yn unol ag erthygl 3 o’i Siarter Atodol a roddwyd ar 19eg Gorffennaf 2006 |
Yr Ombwdsmon Penodiadau ac Ymddygiad Barnwrol | Yr Ombwdsmon Penodiadau ac Ymddygiad Barnwrol a benodwyd o dan adran 62(2) o Ddeddf Diwygio Cyfansoddiadol 2005 a pharagraff 1 o Atodlen 14 iddi |
Yr Ombwdsmon Pensiynau | Yr Ombwdsmon Pensiynau a benodwyd o dan adran 145 o
Ddeddf Cynlluniau Pensiwn 199357 ac
unrhyw ddirprwy i’r Ombwdsmon hwnnw a benodwyd o dan adran 145A o’r Ddeddf
honno |
Panel Cynghori ar Amaethyddiaeth Cymru | Y Cadeirydd, a’r aelod amaethyddiaeth annibynnol, a’r
aelod addysg annibynnol, a benodwyd gan Weinidogion Cymru o dan erthyglau 4 a 5
o Orchymyn Panel Cynghori ar Amaethyddiaeth Cymru (Sefydlu) 201658 |
Panel Dyfarnu Cymru | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 75(5) o Ddeddf
Llywodraeth Leol 200059 |
Y Pwyllgor Cynghori ar Bathogenau Peryglus | Yr holl aelodau |
Y pwyllgor cynghori i Gymru a sefydlwyd o dan adran
5(1) o Ddeddf Safonau Bwyd 199960 | Yr holl aelodau a benodwyd o dan baragraff 2 o Atodlen 2 i Ddeddf Safonau Bwyd 1999 |
Y Pwyllgor Newid Hinsawdd | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 32(2) o Ddeddf
Newid Hinsawdd 200861 a
pharagraff 1 o Atodlen 1 iddi |
Pwyllgorau asesu rhenti ar gyfer ardal neu ardaloedd y mae pob rhan ohoni neu ohonynt yng Nghymru | Holl aelodau panel a sefydlwyd o dan Atodlen 10 i
Ddeddf Rhenti 197762 |
Y Rheoleiddiwr Pêl-droed Annibynnol a sefydlwyd o dan
adran 5 o Ddeddf Llywodraethiant Pêl-droed 202563 | Yr holl aelodau a’r holl staff a benodwyd o dan adran 5(2) o Ddeddf Llywodraethiant Pêl-droed 2025 a pharagraff 1(1) a (2) o Atodlen 2 iddi |
Y Rheoleiddiwr Pensiynau | Yr holl aelodau, ac aelodau’r pwyllgorau a sefydlwyd gan y Rheoleiddiwr Pensiynau o dan adran 9 o Ddeddf Pensiynau 2004 |
Y Sefydliad Rheoli Morol | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 1(3) o Ddeddf y
Môr a Mynediad i’r Arfordir 200964 a
pharagraff 3(1) o Atodlen 1 iddi |
Sianel Pedwar Cymru | Yr holl aelodau a benodwyd yn unol ag adran 56(1)(b) o
Ddeddf Darlledu 199065 |
Y Swyddfa Annibynnol ar gyfer Ymddygiad yr Heddlu | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 9(2) o Ddeddf
Diwygio’r Heddlu 200266 |
Swyddfa Archwilio Cymru a adwaenir fel Archwilio Cymru | Yr holl staff a’r holl archwilwyr sy’n darparu
gwasanaethau archwilio i Swyddfa Archwilio Cymru neu Archwilydd Cyffredinol
Cymru o dan adran 13(2) o Ddeddf Archwilio Cyhoeddus (Cymru) 201367 a
pharagraff 22(1) o Atodlen 1 iddi |
Y Swyddfa Gyfathrebiadau | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 1(3) o Ddeddf y
Swyddfa Gyfathrebiadau 200268 |
Y Swyddog Ardystio ac unrhyw swyddog ardystio
cynorthwyol a chanddo swyddogaethau o dan Ddeddf yr Undebau Llafur a
Chysylltiadau Llafur (Cydgrynhoi) 199269 | Y Swyddog Ardystio ac unrhyw swyddog ardystio cynorthwyol a benodwyd o dan adran 254 o Ddeddf yr Undebau Llafur a Chysylltiadau Llafur (Cydgrynhoi) 1992 |
Trafnidiaeth Cymru (sef Transport for Wales (rhif y cwmni 09476013)) | Y Cyfarwyddwyr |
Tribiwnlys a gyfansoddwyd o dan adran 27 o Ddeddf
Addysg 200570 a
pharagraff 1 o Atodlen 3 iddi | Yr holl aelodau a benodwyd o dan baragraff 1 o Atodlen 3 i Ddeddf Addysg 2005 |
Tribiwnlys Adolygu Iechyd Meddwl Cymru | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 65(2) o Ddeddf
Iechyd Meddwl 198371 a
pharagraff 1 o Atodlen 2 iddi |
Tribiwnlys Addysg Cymru | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 91(2) o Ddeddf
Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 201872 |
Tribiwnlys y Gymraeg | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 120(2) o Fesur y Gymraeg (Cymru) 2011 |
Tribiwnlys Prisio Cymru | Yr holl aelodau a benodwyd o dan reoliad 9(1) o
Reoliadau Tribiwnlys Prisio Cymru 201073 |
Tribiwnlys Tir Amaethyddol Cymru | Yr holl aelodau a benodwyd o dan baragraff 13(1) a
pharagraff 16 o Atodlen 9 i Ddeddf Amaethyddiaeth 194774 |
Tribiwnlys y cyfeirir ato ym mharagraff 10 o Atodlen
26 i Ddeddf Safonau a Fframwaith Ysgolion 199875 | Yr holl aelodau a benodwyd o dan baragraff 1 o Atodlen 3 i Ddeddf Addysg 2005 |
Tribiwnlysoedd Cyflogaeth a Thribiwnlysoedd Apelau Cyflogaeth | Yr holl aelodau a benodwyd o dan adran 4(1), neu adran
22(1), o Ddeddf Tribiwnlysoedd Cyflogaeth 199676 |
Tribiwnlys(oedd) Haen Gyntaf Llysoedd Cymru a Lloegr | Yr holl aelodau a benodwyd yn unol ag adran 4 o Ddeddf
Tribiwnlysoedd, Llysoedd a Gorfodaeth 200777 a
pharagraffau 1(1) a 2(1) o Atodlen 2 iddi |
Uwch Dribiwnlys(oedd) Llysoedd Cymru a Lloegr | Yr holl aelodau, heblaw Barnwyr yr Uwch
Dribiwnlys(oedd)78, a
benodwyd yn unol ag adran 5 o Ddeddf Tribiwnlysoedd, Llysoedd a Gorfodaeth 2007
a pharagraffau 1(1) a 2(1) o Atodlen 3 iddi |
Ymddiriedolaeth y Gwasanaeth Iechyd Gwladol y mae pob un o’i hysbytai, ei sefydliadau a’i chyfleusterau eraill, neu’r mwyafrif ohonynt, yng Nghymru | Yr holl aelodau a benodwyd yn unol ag adran 18(4) o
Ddeddf y Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Cymru) 200679, a
pharagraff 3 o Atodlen 3 iddi, heblaw aelod sydd hefyd yn gyflogai i’r
Ymddiriedolaeth GIG |
Schedule 1, enacted under Article 2, lists the specific bodies and the corresponding offices whose holders are disqualified from being an MS. The table is divided into two columns: the body concerned and the specific office(s) that cause disqualification.
This list covers appointments and roles across numerous bodies central to Welsh governance, public standards, finance, safety, education, health, and local government, such as Public Health bodies, various Welsh Tribunals, public corporations like the National Trust for Wales, and appointees to regulatory bodies like Natural Resources Wales.
Mae’r Gorchymyn hwn yn dynodi, at ddibenion etholiad i Senedd Cymru pan gynhelir y pôl ar neu ar ôl 6ed Ebrill 2026, swyddi y mae eu deiliaid wedi eu anghymhwyso rhag bod yn Aelodau o’r Senedd (ond nid rhag bod yn ymgeisydd i fod yn Aelod o’r Senedd).
Mae swyddi eraill sy’n anghymhwyso a chategorïau o bersonau sydd wedi eu hanghymhwyso rhag bod yn Aelodau o’r Senedd (ac mewn rhai achosion rhag bod yn ymgeisydd i fod yn Aelod o’r Senedd) wedi eu rhagnodi gan adran 16 o Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006 (p. 32) ac Atodlen 1A iddi. Dylai’r Gorchymyn hwn gael ei ddarllen gyda’r darpariaethau hynny.
Mae’r Gorchymyn hwn yn dirymu Gorchymyn Senedd Cymru (Anghymhwyso) 2020 (O.S. 2020/1255), er bod y Gorchymyn hwnnw yn parhau i gael effaith ar gyfer etholiad i Senedd Cymru pan gynhelir y pôl cyn 6ed Ebrill 2026.
The Explanatory Note confirms the Order identifies offices that disqualify their holders from being a Member of the Senedd (MS) for elections polling on or after April 6, 2026.
It notes that holding these specific offices disqualifies them from being an MS, but not from being a candidate.
It directs readers to Section 16 and Schedule 1A of the Government of Wales Act 2006 for other disqualification rules, which interact with this Order.
Finally, this Order repeals the Welsh Assembly (Disqualification) Order 2020 (SI 2020/1255), but that 2020 Order remains in force for any election held before April 6, 2026.